Thời gian qua, nhiều chủ đầu tư, ban quản trị nhà chung cư quản lý, sử dụng kinh phí bảo trì phần sở hữu chung nhà chung cư (gọi tắt là phí bảo trì) không chấp hành hoặc chấp hành nhưng không đầy đủ theo quy định. Từ đó, dẫn đến tình trạng tranh chấp, khiếu nại kéo dài, có tình trạng cư dân căng băng rôn, tập trung đông người để phản đối..., làm ảnh hưởng đến an ninh trật tự của địa phương.
Nhằm sớm giải quyết tình trạng nêu trên, ngày 15/9, Bộ Xây dựng đã ban hành Chỉ thị số 02/CT-BXD, về việc tăng cường công tác quản lý, sử dụng phí bảo trì. Bộ Xây dựng đề nghị các cấp chính quyền, cơ quan chức năng, tổ chức và cá nhân quan tâm, thực hiện nghiêm túc quy định của pháp luật hiện hành.
Theo đó, đối với UBND tỉnh, TP trực thuộc T.Ư, Bộ Xây dựng yêu cầu thực hiện quyền, trách nhiệm theo quy định tại khoản 1 Điều 85 Nghị định số 99/2015/NĐ-CP, quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành một số điều Luật Nhà ở; Chỉ đạo cơ quan chức năng phối hợp cơ quan công an trên địa bàn xử lý trường hợp có dấu hiệu vi phạm hình sự trong quản lý, sử dụng kinh phí bảo trì theo quy định; Kiên quyết cưỡng chế và xử lý nghiêm chủ đầu tư không bàn giao phí bảo trì cho ban quản trị theo Nghị định số 30/2021/NĐ-CP quy định về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 99/2015/NĐ-CP.
Tranh chấp giữa chủ đầu tư và cư dân các tòa nhà chung cư vẫn diễn ra căng thẳng (ảnh chụp trước thời điểm 30/4)
Chỉ đạo Sở Xây dựng, tổ chức thanh tra chuyên ngành về nhà ở tại địa phương, trong đó tăng cường thanh tra công tác quản lý, sử dụng phí bảo trì. Khi phát hiện tổ chức, cá nhân có dấu hiệu tội phạm về quản lý, sử dụng phí bảo trì thì chuyển cơ quan điều tra quy định theo Luật Thanh tra năm 2010. Trường hợp phức tạp, liên hệ với Thanh tra Bộ Xây dựng để được hướng dẫn.Chỉ đạo UBND cấp huyện, kiểm tra công tác quản lý, sử dụng nhà chung cư, trong đó, chú trọng đến việc quản lý, sử dụng phí bảo trì, xử lý theo thẩm quyền hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý hành vi vi phạm; Khi nhận đầy đủ hồ sơ đề nghị của Ban Quản trị nhà chung cư, UBND cấp huyện khẩn trương kiểm tra, ban hành Quyết định công nhận hoặc ủy quyền cho UBND cấp xã nơi có nhà chung cư kiểm tra hồ sơ, ban hành quyết định công nhận.
Đối với chủ đầu tư, Bộ Xây dựng yêu cầu quản lý, bàn giao kinh phí bảo trì theo quy định Luật Nhà ở năm 2014, Nghị định số 30/2021/NĐ-CP, Thông tư số 02/2016/TT-BXD, Thông tư số 06/2019/TT-BXD, cụ thể: Phải mở 1 tài khoản thanh toán tại 1 tổ chức tín dụng để gửi có kỳ hạn đối với mỗi dự án đầu tư xây dựng nhà chung cư để nhận kinh phí bảo trì do người mua, thuê mua nhà ở, phần diện tích khác nộp vào theo quy định.
Sau khi mở tài khoản, chủ đầu tư phải gửi văn bản thông báo Sở Xây dựng nơi có dự án biết về tên tài khoản, số tài khoản đã mở, tên tổ chức tín dụng nơi mở tài khoản, kỳ hạn gửi tiền. Khi Ban Quản trị được thành lập phải bàn giao ngay phí bảo trì và đóng tài khoản đã lập theo quy định, gửi văn bản thông báo cho Sở Xây dựng biết, theo dõi.
Tổ chức hội nghị nhà chung cư lần đầu theo quy định tại Thông tư số 02/2016/TT-BXD, nếu tổ chức không thành công trong thời hạn 7 ngày, phải gửi văn bản đề nghị UBND cấp xã nơi để tổ chức hội nghị nhà chung cư lần đầu theo quy định Thông tư số 06/2019/TT-BXD. Bàn giao đầy đủ, đúng thời hạn hồ sơ nhà chung cư theo quy định Thông tư số 06/2019/TT-BXD, thống nhất với Ban Quản trị nhà chung cư lập biên bản quyết toán số liệu kinh phí bảo trì theo quy định Thông tư số 02/2016/TT-BXD.
Bộ Xây dựng nghiêm cấm hành vi chiếm dụng diện tích nhà ở trái pháp luật; Lấn chiếm không gian, phần thuộc sở hữu chung hoặc của chủ sở hữu khác dưới mọi hình thức; Tự ý thay đổi kết cấu chịu lực hoặc thay đổi thiết kế phần sở hữu riêng trong nhà chung cư; Sử dụng phần diện tích, trang thiết bị thuộc quyền sở hữu, sử dụng chung vào sử dụng riêng; Sử dụng sai mục đích phần diện tích thuộc sở hữu chung hoặc phần diện tích làm dịch vụ trong nhà chung cư hỗn hợp so với quyết định chủ trương đầu tư dự án xây dựng nhà ở được phê duyệt, trừ trường hợp cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng.
Đối với Ban Quản trị nhà chung cư quản lý kinh phí bảo trì theo quy định tại Nghị định số 30/2021/NĐ-CP, Thông tư số 02/2016/TT-BXD, Thông tư số 06/2019/TT-BXD. Có trách nhiệm mở tài khoản để nhận kinh phí bảo trì phần sở hữu chung do chủ đầu tư bàn giao; Phối hợp với chủ đầu tư để lập biên bản quyết toán số liệu kinh phí bảo trì. Sử dụng kinh phí bảo trì bảo đảm đúng mục đích, công khai, minh bạch theo quy định của pháp luật và được hội nghị nhà chung cư thông qua, đồng thời báo cáo việc thu, chi khoản kinh phí bảo trì.
Bộ Xây dựng cũng giao các đơn vị trực thuộc, gồm: Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Thanh tra Bộ chủ trì, phối hợp với cơ quan, đơn vị liên quan, tổng hợp những bất cập trong cơ chế, chính sách, pháp luật về nhà ở, kiến nghị với lãnh đạo Bộ Xây dựng sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền; Thanh, kiểm tra, đưa ra quyết định xử lý trường hợp vi phạm; Hướng dẫn nghiệp vụ cho Sở Xây dựng các địa phương...
